10 o mea sili ona ofoofogia faanatura e vaʻaia ae e te leʻi Maliu (pe ua leai)

O Igoa Sili Mo Tamaiti

Mai le parataiso o le teropika o Cook Island i le lauusiusi lanumeamata o le Scottish Highlands, o lau lisi o pakete malaga o loʻo faʻalauteleina. Ae matou te fautua atu e te fa'aopoopoina sina potu fa'afefeteina i lau fa'asologa mo nisi o nei saite e tatau ona e va'ai-ia-talitonu-i. Vaituloto piniki, atumauga lanu sherbet ma matafaga susulu-o lenei paneta o se nofoaga ofoofogia. Ae fai ni fuafuaga e vaʻai vave i nei mea ofoofogia, aʻo leʻi mou atu.

FESOASOANI: O nofoaga sili ona lelei i le lalolagi e alu ai Snorkeling



Great Blue Hole Belize City Belize Mlenny/Getty Images

Puga lanumoana Tele (Pelisi, A'ai Belize)

Afai e te le iloa lona igoa, o le Great Blue Hole o se pu tele i lalo o le vai i le ogatotonu o le Lighthouse Reef, 73 maila mai le talafatai o Belize. I le tulaga faʻapitoa, o se goto lea na fausia i tua e pei o le 153,000 tausaga talu ai, aʻo leʻi maualuga le maualuga o le sami e pei o aso nei. Ina ua uma ona sisiva solo ma liusuavai nisi o aisa, na oso aʻe le vasa ma tumu ai le pu (faamatalaga faasaienisi, saʻo?). O le li'o latalata-atoatoa (wow) e 1,043 futu le lautele ma 407 futu le loloto, ma maua ai se lanu uliuli uliuli. E le gata o le Great Blue Hole o se Nofoaga o Measina a le Lalolagi a UNESCO, ae sa avea foi ma se tasi o nofoaga sili ona maulu a Jacques Cousteau, o lea e te iloa e sa’o. E tatau ona avea oe ma se tagata poto poto e alu i lalo i totonu o le pu, ae faʻatagaina le snorkeling i ona pito (ma e ofoina atu ni vaaiga felanulanuaʻi o iʻa ma amu ona o le susulu o le la). Ae, afai e te manaʻo i se vaaiga sili? Alu i luga ole helikopa mo se maimoaga mata'ina i luga ole laiga.



Salar De Uyuni Potosi 769 Polivia sara_winter/Getty Images

Salar De Uyuni (Potosí, Polivia)

I lagona mo se mea suamalie? Ae faapefea le 4,086 maila faatafafa o le masima? O le lapo'a lena o Salar de Uyuni, o le masima sili ona telē i le lalolagi. O lo'o i le itu i sautesisifo o Polivia, lata ane i Mauga o Andes, o lenei va'a papa'e papa'e mafolafola e pei o se toafa ae o le vaituloto moni lava. Seʻi o tatou faamatala atu: Pe tusa o le 30,000 tausaga ua mavae, na ufitia ai lenei vaipanoa o Amerika i Saute i se vaituloto tele masima. Ina ua alu ese, na tuua ai se paʻu mafiafia, masima i luga o le fogaeleele. I aso nei, o le mafolafola e maua ai le masima (duh) ma le afa o le lithium a le lalolagi. I le vaitau o timuga (Tesema e oo atu ia Aperila), o vaituloto laiti e siomia ai e tafe ma ufitia Salar De Uyuni i se vai manifinifi, ma le tumau e atagia ai le lagi e toetoe lava a atoatoa mo se faʻaaliga mataʻutia. Afai o lau sini o le vaʻaia o le tele o le mafolafola e mafai, alu i fafo i le vaitau malulu (Me ia Novema). E avanoa ta'amilosaga mai nofoaga amata i Chile ma Bolivia. Tau lava ia mautinoa e sua.

Mud Volcanoes Azerbaijan Ogringo/Getty Images

Mud Volcanoes (Azerbaijan)

O lo'o tu i le va o Europa i Sasa'e ma Asia i Sisifo o le Ripapelika o Azerbaijan, o le nofoaga o le faitau selau o mauga mu e sasaa mai e le aunoa le palapala efuefu. O nei mauga mu pupuu (10 futu le maualuga pe sili atu) o loʻo faʻasalalau i laufanua toafa i le Gobustan National Park (seisi nofoaga o measina a le UNESCO) e lata ane i le Caspian Sea. Talu ai o le pa e mafua mai i kasa o loʻo sao mai i le lalolagi nai lo le magma, o le palapala e foliga mai e malulu pe malulu pe a paʻi. Aua e te fefe e auai pe a taʻele isi tagata asiasi ile palapala, lea na faʻaaogaina mo le paʻu ma faʻamaʻi faʻamaʻi ma le falemaʻi. E mautinoa lava e le faʻamaonia e le FDA, ae a oʻo i Azerbaijan, saʻo?

FESOASOANI: 5 Matafaga Bioluminescent o le a faʻafefe ai lou mafaufau

Vaadhoo Island Maldives AtanasBozhikovNasko/Getty Images

Vaadhoo Island (Maldives)

A maeʻa ona faʻafefe i le palapala mauga mu o Azerbaijan, matou te fautuaina le taʻele i le susulu-i-le-pogisa vai o le sami i luga o le tamaʻi motu vevela Vaadhoo. E mafai e tagata asiasi ona vaʻaia le susulu o le sami i le po ona o tamaʻi phytoplankton i totonu o le vai. O nei meaola fa'aola e fa'aolaina se moli pupula pe a pa'i le okesene e le vai o lo'o si'omia ai (fa'a, taia e galu i le matafaga) e fai ma puipuiga mai manu fe'ai. O le laki mo i matou, o le mea lea e tupu mai ai se iila vai e mafai ona tatou aau i totonu. Faʻamautu se tasi o nofoaga pito i luga o tafaoga i le lalolagi, o Maldives ua faʻateleina foʻi le lauiloa ona o le faʻanoanoa ua mou atu. E tusa ma le 100 o le 2,000 motu o loʻo faia ai le Maldives ua faʻaumatia i tausaga talu ai nei ma o loʻo faʻaauau pea ona paʻu le vai i le tele o latou. Atonu ua oo i le taimi e sii ai le mea lea i luga o lau lisi o pakete.



Afu toto Vitoria Eleele i Sasa'e Anetatika National Science Foundation/Peter Rejcek/Wikipedia

Toto Toto (Victoria Land, East Antarctica)

O lo'o i ai le tele o afu matagofie e va'aia i le lalolagi atoa ae e te le'i oti (pe mago), ae o le Toto Toto i sasa'e o Antarctica o se tasi o ituaiga e pei o le toto, lelei, tafe. Na maua e tagata su'esu'e le vaitafe lanu mumu o tafe mai le Taylor Glacier i le 1911, ae na le'i oo tausaga talu ai na matou mafaufau ai pe aisea na mumu ai le vai. Liliu mai, o loʻo i ai le uʻamea i totonu o le vai (mai se vaituloto i lalo o le eleele) e faʻamaʻi pe a pa i le ea. E faigata ona oo atu i Anetatika, ioe, ae e mautinoa lava le aoga o le malaga e matamata i lenei tulaga e lima fogafale-maualuga i le tagata lava ia-ae maise lava ona e le mafai ona taʻuina pe o le a le umi o le a iai le siosiomaga faanatura o le Anetatika i le taimi nei.

Vaituloto Natron Arusha Tanzania JordiStock/Getty Images

Vaituloto Natron (Arusha, Tanzania)

Afai o loʻo e mate e vaʻai i vai mumu faʻanatura ae e te le faʻafefe i le malulu o Antarctica, Lake Natron i Tanzania o se filifiliga vevela. O le vai masima, maualuga le alkalinity ma le loloto papa'u ua matua avea ai le Vaituloto o Natron o se vaita'ele mafanafana o le vai masima e na'o meaola ninii e mafai ona fiafia i ai-ma fiafia i ai. I le taimi o le photosynthesis, o le faitau aofa'i o meaola ninii o le vaituloto e liua ai le vai ma lanu mumu-lanu moli. Talu ai e le malie le vaituloto mo manu fe'ai tetele a Aferika, o lea nofoaga e fai ai se nofoaga lelei atoatoa faaletausaga mo le 2.5 miliona flamingo laiti, o se ituaiga ua lisiina e latalata i le faamata'uina. O le Vaituloto o Natron e na'o le latou nofoaga e fa'ato'aga ai, o lona uiga o fuafuaga fa'apitoa e fausia ai se fale eletise i ona gataifale e ono fa'aleagaina ai le faitau aofa'i. O loʻo iai foʻi le tala e uiga i le fausiaina o se fale eletise i Kenya, e lata ane i le vaituloto autu o le vaituloto, e mafai ona faʻafefe ai Natron ma faʻalavelave ai lona faʻaogaina o meaola faanatura. Ia vave ona oo i ai. Ma kisi se flamingo mo i tatou.

FESOASOANI: O loʻo i ai se Matafaga Tutoatasi i Aruba lea e mafai ona e faʻafefe moni ai ma Flamingos

Monarch Butterfly Biosphere Reserve Michoaca 769 n Mekisiko ata atosan/Getty

Monarch Butterfly Biosphere Reserve (Michoacán, Mekisiko)

O lenei faʻamatalaga i luga o la matou lisi e leʻo faʻatatau i se nofoaga faʻapitoa ae faʻatatau i mea e tupu iina. O tautoulu uma, e amata ai e butterflies le 2,500 maila le mamao mai Kanata i Mekisiko. E silia ma le 100 miliona pepe e feoa'i fa'atasi, liliu le lagi i le moli ma le uliuli, i lalo i totonu o le US, a'o le'i nofoia i Mekisiko tutotonu. O le taimi lava latou te oʻo ai i nofoaga vevela e pei o le Monarch Butterfly Biosphere Reserve, e tusa ma le 62 maila i fafo atu o le Aai o Mekisiko, latou te ofaga, e faʻaaogaina uma inisi sikuea e mafai ona latou mauaina. La'au paina e to'ilalo ma le mamafa o le faitau selau o pepe e pipii i lala. E sili le asiasi ia Ianuari ma Fepuari, pe a maualuga le faitau aofaʻi aʻo leʻi oʻo atu le pepe i matu i Mati. Mea malie: O tupu e toe foi atu i Kanata i le tautotogo o fanau a fanau a fanau a pepe na ola ai i Mekisiko i le taumalulu. Ae paga lea, o le faitau aofaʻi o le tupu ua matua faʻaitiitia i le 20 tausaga talu ai, ona o se vaega o le faʻaitiitia o le susu susu, o meaʻai e sili ona fiafia i ai le tupu.



Jeju Volcanic Island ma Lava Tubes Korea i Saute Stephan-Berlin/Getty Images

Jeju Volcanic Island ma Lava Tubes (Korea i Saute)

Mo tagata e fiafia i le tautala, o le Jeju Island e tatau ona vaʻai. E 80 maila le mamao mai le pito i saute o Korea i Saute, o le motu 1,147-square-futu le motu ose tasi o mauga mu tele o loʻo taoto ma le faitau selau o mauga mu laiti o loʻo siomia ai. Ae ui i lea, o le mea sili ona taua, o le Geomunoreum Lava Tube System i lalo ifo o le Jeju. O se faiga tele e 200 alavai i lalo o le eleele ma ana na fausia i tafega lava i le va o le 100,000 i le 300,000 tausaga ua mavae e maua ai le avanoa e faafoliga ai o oe o Lara Croft. Na matou ta'ua le tele o nei ana e tele tulaga? Ma ei ai se vaituloto i lalo o le eleele, foi? Faatasi ai ma nisi o ana sili ona umi-ma tetele-i le lalolagi, e le o se mea e ofo ai o le isi UNESCO Heritage Site i la matou lisi.

Zhangye Danxia Landform Geological Park Gansu Saina Ma Mingfei/Getty Images

Zhangye Danxia Landform Geological Park (Gansu, Saina)

E leai lava se isi auala e fa'amatala ai nei mauga nai lo ma'a moli moli. Ole Zhangye Danxia Landform Geological Park e maila ile maila ole lanu felanulanua'i, fa'ata'atia ma'e'epu'e e fai ile oneone ma fa'aputuga minerale. Na fausia i luga o le faitau miliona o tausaga a'o fesuia'i ma tulei ma'a i lalo le papa i luga o le fogaeleele, o lenei-e te mateina-o le UNESCO Heritage Site o se lesona i le fa'afanua ma le faatufugaga. O mauga lanu nuanua tutusa e mafai ona maua i Peru, ae o lenei laina i le itu i matu o Gansu o Saina e faigofie ona sopo ma ofo mai vaaiga ofoofogia tutusa o le mumu, moli, lanumeamata ma samasama. Asiasi i le va o Iulai ma Setema mo le susulu lelei ma le malamalama.

Cascate del Mulino Saturnia Italia Federico Fioravanti/Getty Images

Cascate del Mulino (Saturnia, Italia)

O galuega a mauga mu e fa'avevela ai le vai i lalo o le fogāeleele, ma fa'atupuina ai ni vai vevela po'o ni vai vevela fa'alenatura. Matou te faia le filifiliga #2. E ui e tele nofoaga e tofo ai i mea faʻamafanafana o vaipuna vevela (Blue Lagoon, Iceland; Khir Ganga, Initia; Champagne Pool, Niu Sila), ma matou maualuga fautua atu e te alu i le itiiti ifo i le tasi i lou olaga, o le puna o Cascate del Mulino i Saturnia, Italia, na tosina atu i ai matou. Na fausia fa'anatura i se afu sulfur e vaneina lona ala i luga o papa, o lenei laufanua va'ava'ai o vaitu'ele'ele uati i le 98° F ma o lo'o tafe pea. O le vai o lo'o fa'apea o lo'o i ai fa'amalologa fa'afetai ona o le sulfur ma le plankton o lo'o taamilo solo. Le vaega sili? Cascate del Mulino e saoloto e aau i totonu ma tatala 24/7. Afai e te mana'o mo se avanoa e sili atu le maualuga o vaipuna vevela Tuscan, nofo i le Terme di Saturnia, o se spa ma faletalimalo e latalata i le puna vevela.

Lau Hroscope Mo Taeao